Heiloo – Muziekvereniging Eensgezindheid Heiloo viert in 2023 haar 25e lustrum met enkele bijzondere concerten en een concertreis naar Schiermonnikoog. Eensgezindheid heeft sinds haar oprichting op 19 oktober 1898 een interessante geschiedenis opgebouwd met vele hoogte- en uiteraard ook dieptepunten. Vele mensen hebben door de jaren heen deelgenomen aan het nog steeds springlevende orkest. Mensen kwamen, mensen gingen; vele burgers, boeren en buitenlui hebben ooit een grote rol gespeeld in de roemruchte historie van de vereniging.
Beginjaren
Sinds de oprichting in 1898 werd ieder lustrum gevierd, al was dit in de roerige beginjaren niet altijd mogelijk. De eerste 25 jaar was er weinig reden tot feest vanwege diverse directiewisselingen, onrust in het dorp Heiloo en uiteraard de Eerste Wereldoorlog die ook invloed had op het ledental. Het werkelijk vieren van de lustrums gebeurde eigenlijk pas toen het orkest met een goed instrumentarium, een krachtig bestuur en een talentvolle directeur diverse concoursen wist te bestormen en daar vele prijzen wist te behalen.
Alkmaarse Courant 5 maart 1905
Onrust in Heiloo
In 1923 ging Eensgezindheid op concours in te Santpoort, dat gehouden werd ter ere van het vijfentwintig jarig bestaan van het fanfarecorps ‘Wilhelmina’. Er was klaarblijkelijk goed gerepeteerd onder leiding van dirigent Harder, want Eensgezindheid ging met de eerste prijs naar huis in de derde afdeling Fanfare. Ter gelegenheid van het 25-jarig bestaan werd er op 1 februari 1923 een vaandel aan de vereniging aangeboden waaraan vrijwel het hele dorp had bijgedragen.
Voorzitter de heer W. Bruul spreekt dominee D. Eilerts de Haan toe ter gelegenheid van zijn emiraat in 1931
Het 25-jarig bestaan in werd zelf niet gevierd. Een jaar later leek het niet anders te gaan verlopen dan andere jaren in het vredige dorp Heiloo. Er werd weer volop gemusiceerd en er werd zelfs op concours gegaan. Aan diverse activiteiten in het dorp werd een muzikale bijdrage geleverd wat erg gewaardeerd werd door de burgerij.
Schager Courant 27 december 1924
Toch ontstond er plotseling onrust in het dorp door het optreden van de arbeiders toneelvereniging Falkland, die met de opvoering van het stuk “Allerzielen” van Herman Heijermans in “De Rustende Jager” de voortgang van de vereniging behoorlijk op het spel zette. Met goedvinden van burgemeester en erevoorzitter van Eensgezindheid N. van Foreest werd dit stuk in Heiloo opgevoerd. Dit ondanks het protest van de uitbater van de “Rus” die vroeg om intrekking van deze vergunning, en een protestbrief van de Rooms-Katholieken aan de Kroon. De uitvoering ging toch door, maar wel met dichtgespijkerde ramen en onder politiebewaking. Toch konden deze maatregelen niet voorkomen dat er ruiten sneuvelden. Katholiek Heiloo was onder leiding van de kerk in rep en roer en ook binnen neutrale vereniging bleef de eensgezindheid niet bewaard. Het sleepte nog wat aan maar uiteindelijk durfden een tiental katholieke leden van Eensgezindheid de verboden van pastoor Van Meeuwen niet langer te weerstreven en traden met pijn in het hart uit het korps. Voor Eensgezindheid was dit een zodanig groot verlies dat men zelfs dacht de vereniging te moeten ontbinden.
Alkmaarse Courant 2 januari 1925
Gelukkig kwam de vereniging na deze scheuring weer tot bloei dankzij enkele strijdlustige leden als de oprichters F.W. Buyze en G. Koning, Veltkamp, P. Modder, W. Bruul, J.P. Groot, A. Groot, P. Holtes, H. Bakker, Holties en A. de Gier.
Steun van burgerij en notabelen
Het leed dat Eensgezindheid is aangedaan werd dankzij een enorme de steun van de burgerij en de notabelen uit het dorp hersteld. Om de vereniging financieel weer op de been te helpen deed het bestuur in 1926 onder leiding van de burgemeester van Heiloo en de erevoorzitter van Eensgezindheid Jhr. N. van Foreest een oproep om voor fl. 1,50 per jaar kunstlievend lid (donateur) te worden. Ook werden er rondgangen door het dorp met muziek gehouden waardoor het aantal kunstlievende leden van 81 opgevoerd werd tot 183 wat een kasversterking betekende van fl. 150-. In 1930 werd onder aanvoering van Jhr. N. van Foreest en beschermheer A.J. C. Maas Geesteranus de burgerij een circulaire gestuurd waarop de slechte financiële situatie van de vereniging werd uiteengezet. De vereniging had een slecht instrumentarium dat vervangen moest worden. De burgerij werd in deze circulaire opgeroepen om gedurende 12 maanden elke maand 1 kwartje aan de vereniging af te dragen. Dit heeft Eensgezindheid geen windeieren gelegd, er werd een bedrag van ongeveer duizend gulden binnengehaald, wat voor die dagen een enorm bedrag is.
Burgemeester van Heiloo en erevoorzitter Jhr. N. van Foreest voor het raadhuis van Heiloo viert in 1930 zijn 25-jarig burgermeesterschap
Muzieknis
Het eerste grote jubileumfeest tijdens het 35-jarig bestaan werd in 1933 gevierd met een groot Nationaal muziekconcours in Heiloo waarvoor zich maar liefst 49 Nederlandse orkesten hadden ingeschreven. Dit concours was ook de aanleiding tot het bouwen van de muzieknis in het toenmalige muziekpark van Heiloo, gelijk aan de huidige muzieknis in De Hout in Alkmaar.
Eensgezindheid in de nieuw gebouwde muzieknis van Heiloo
Alkmaarse Courant 7 juli 1933
Concoursen
Tijdens de oorlogsjaren zag het er niet best uit voor de vereniging. Toch wilde de vereniging vast houden wat met zoveel ijver was opgebouwd, namelijk het mooie culturele werk wat met ups en downs was opgebouwd en waar de vereniging trots op was. In 1941 werd er een concours in Heiloo georganiseerd op 22 en 25 mei. Eensgezindheid organiseerde dit concours omdat de Westfriesche Bond van Harmonie en Fanfarecorpsen het in verband met de oorlog niet aandurfde. Het was inderdaad door de omstandigheden erg lastig om een dergelijk concours te organiseren, veel corpsen durfden het niet aan om naar Heiloo te komen. Er waren slechts 18 corpsen die meededen. Maar door de wilskracht van bestuur en leden slaagde men er toch in dit concours in het mooie muziekpark van Heiloo te houden, wat gratis door B. en W. was afgestaan en wat enorm werd gewaardeerd door de burgerij.
Ook tijdens het 50-jarig bestaan in 1948 werd er door Eensgezindheid in het muziekpark van Heiloo een groot Nationaal Concours georganiseerd waarbij de vereniging in de superieure afdeling onder leiding van haar onvolprezen directeur Albert Meijns het hoogste aantal punten behaalde voor Liège Immortelle van F. Rousseau. Zij behaalde hiervoor zelfs de vergulde Koninklijke Eremedaille van H.M. de Koningin. Ook het 60 jarig bestaan in 1958 werd groots gevierd met een muziekfestival in Heiloo en met na afloop een receptie waarbij ook de nog drie levende oprichters de heren G. Koning, C. Brouwer en Jb. Groot aanwezig waren.
Alkmaarse Courant 21 juni 1948
In 1948 telde de vereniging 50 leden, waarvan 44 werkende leden en 1 leerling. Daarnaast waren er 318 donateurs. Het aantal behaalde prijzen was in die tijd zo groot dat 1 vaandel veel te klein was om alles aan op te hangen.
Eensgezindheid op het Schoolplein Nicolaas Beetsschool bij de huizen op de Holleweg in 1948. Op de foto zien we bovenste rij v.l.n.r. Ben Boots (1e piston), ?????, Gé van den Brink (2e trombone), Hendrik van den Brink (1e trombone), Henk Bosma (1e trombone), Joop Bosma (2e trombone), S.B. Boerma (vaandrig), A. Beemster (tenorsaxofoon), C. Broekman (tenorsaxofoon), ?????, Maarten Beemster (1e tuba), Ewald Rus (bugel). Tweede rij v.l.n.r. C. Vennik (1e piston), A. Vennik (pauken), Ot de Ruiter (contrabas), Jac. Beemster (esbas), Jaap Groot (besbas), Flip Hout (piston), A. Visser (1e bugel), Cees Fijma (waldhoorn), Wies Greeuw (solo bugel), Anton Jensch (1e bugel), Gerard Renssen (solo bugel), Klaas Komen (sopraansaxofoon), Dirk Zeegers (sopraansaxofoon), Jan Koning (sopraansaxofoon), T. Bok (sopraansaxofoon), Thijs Groot (1e trompet), Modder broer van Piet (althoorn), Rie Greeuw (mars- tamboer), Jan Haring (algemeen assistent, grote trom), Maarten Hoogenstein (mars-tamboer)
Dieptepunten
Na de vele hoogtepunten volgden er uiteraard ook regelmatig dieptepunten. Zo ging het in het jaar 1955 financieel en organisatorisch zo slecht met de vereniging dat er zelfs sprake was van een reorganisatie of liquidatie van de vereniging. Er was in die tijd zo’n grote verscheidenheid aan vrije tijdsbesteding zoals sport, muziek en spel en niet te vergeten de studie bij de jongeren, dat er reeds diverse verenigingen onder gebukt gingen. Het repetitiebezoek en de animo is was ook bij Eensgezindheid slecht te noemen. In de vergadering van 13 januari 1955 neemt de heer Jac. Beemster zijn 2e dirigentschap weer aan. In dit jaar is ook de Heilooër Boskapel ter ziele gegaan.
Bij de bestuursverkiezing stelt het gehele bestuur zich niet meer herkiesbaar behalve 1 lid en wel de heer Th. Groot. Omdat het op deze vergadering al laat is geworden wordt de vergadering verdaagt. De heer Greeuw doet het voorstel dat de heren Jac. Beemster en Th. Groot een commissie samenstellen die tot taak zal hebben een kandidatenlijst voor een te verkiezen bestuur te formeren en hiermee op de vervolgvergadering ter te tafel komen. De heer Jac. Beemster wordt in de vervolgvergadering tot voorzitter gekozen.
Alkmaarse Courant 18 februari 1955
In 1955 kwam er ook een brief van de heer Meijns binnen waarin hij jegens het slechte repetitiebezoek als dirigent bedankt. Toch trok hij dit ontslag onder voorwaarden weer in. Hij betreurde de gang van zaken en de slappe houding van een aantal leden, maar stelde wel voor de handen ineen te slaan, want wat eenmaal weg is, is niet gauw meer opgebouwd. Men ging tot stemming over, waaruit bleek dat 3 leden voor liquidatie waren en 21 leden voor reorganisatie. Vanwege de slechte financiële toestand betaalden 14 leden elk 10 gulden als renteloos voorschot. En zo ontstond er weer een herboren Eensgezindheid. Het ging daarna weer wat beter, en er werd van verschillende zijden hulp geboden. De middenstandsvereniging kwam met 100 gulden en de plattelandsvrouwen brachten door middel van een bazaar f 950,– bijéén.
Toekomst
Ervaringen uit het verleden geven geen garantie voor de toekomst. Tegenwoordig is het met alle veranderingen in de samenleving en teruglopende inkomsten lastig om het hoofd boven water te houden. Daarom wordt er tegenwoordig met een beleidsplan gewerkt wat een duidelijke richting geeft aan een toekomstbestendige koers van de vereniging. Het mooie daarbij is dat het oorspronkelijke doel uit 1898 nog steeds van toepassing is, namelijk het muziek maken vóór en samen met mensen die op zoek zijn naar uitdagende muziek, een sociale kring, sfeervolle concerten en uiteraard ook veel gezelligheid.
Op zaterdagmiddag 21 oktober 2023 geeft Eensgezindheid een groots jubileumconcert in de Cultuurkoepel Heiloo samen met enkele andere aan de vereniging gekoppelde muziekclubs. Meer informatie over de geschiedenis en de huidige activiteiten is te lezen op www.mv-eensgezindheid.nl.
Bron: deze informatie is afkomstig van notulen van jaarvergaderingen, notulen van bestuursvergaderingen, jaarverslagen, financiële jaarverslagen, concoursrapporten, Alkmaarse Couranten, Schager Couranten, Katholiek Nieuwsblad voor Noord Holland, De Vrije Alkmaarder, Nieuws van Den Dag, Algemeen Handelsblad, Uitkijkposten (sinds 1945).
